PECS – ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΜΕΣΩ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΕΙΚΟΝΩΝ

Το PECS είναι σύστημα ενισχυτικής, εναλλακτικής επικοινωνίας που απευθύνεται σε όσους έχουν δυσκολία στη χρήση του λόγου. Το εναλλακτικό αυτό σύστημα επικοινωνίας βασίζεται στις Αρχές Ανάλυσης της Συμπεριφοράς (ΑΒΑ) και στην ανάλυση της Λεκτικής Συμπεριφοράς. Στοχεύει στη διδασκαλία λειτουργικής επικοινωνίας που είναι άμεσα χρήσιμη και εκτρέπει την απλή ανάγκη ή επιθυμία σε αμφίδρομη δυναμική και αλληλεπιδραστική επικοινωνία. Χρησιμοποιεί τεχνικές όπως η λειτουργική επικοινωνία, οι ισχυροί ενισχυτές, οι δίοδοι επικοινωνίας, η διαχείριση των ακατάλληλων συμπεριφορών με λειτουργικά ισοδύναμες εναλλακτικές συμπεριφορές, η γενίκευση, η τμηματική βοήθεια, ο έλεγχος του ερεθίσματος, η τεχνική της καθοδήγησης και της διόρθωσης του λάθους.

Αρχικά σχεδιάστηκε για τα παιδιά με αυτισμό, όμως στην πορεία της εφαρμογής του απόκτησε παγκόσμια αναγνώριση στη βοήθεια που προσφέρει στην έναρξη, τη σύνθεση και την πρόοδο της επικοινωνίας σε παιδιά, εφήβους και ενηλίκους με εκτεταμένες επικοινωνιακές, γνωστικές και κινητικές δυσκολίες.

Με το PECS ξεκινάμε να διδάσκουμε το παιδί να επικοινωνεί, μη λεκτικά, ανταλλάσσοντας την εικόνα του αντικειμένου που επιθυμεί με το επιθυμητό αντικείμενο και περνώντας μέσα από διαδοχικά στάδια εκπαίδευσης (στρατηγικές ενίσχυσης ανεξάρτητης επικοινωνίας, διάκρισης συμβόλων, σχηματισμού προτάσεων, απάντησης σε ερωτήσεις), το παιδί αναπτύσσει ανεξάρτητη επικοινωνία και επιταχύνεται η διαδικασία ανάπτυξης του λόγου.

Διδασκαλία Εννέα Απαραίτητων Δεξιοτήτων Επικοινωνίας για Άτομα με Πολλαπλές Ανάγκες Επικοινωνίας

Μέσω του προγράμματος διδάσκονται οι εξής σημαντικές δεξιότητες λειτουργικής επικοινωνίας : τα αιτήματα ενισχυτών, βοήθειας και διαλείμματος, η συγκατάθεση, η απόρριψη (εκφραστικές δεξιότητες), η ανταπόκριση στο «περίμενε» ή στο «όχι», η ανταπόκριση σε εντολές, η ακολουθία του προγράμματος και η μετάβαση.

Ενσωμάτωση του PECS στη διάρκεια της ημέρας

Οι δεξιότητες επικοινωνίας που τα παιδιά μαθαίνουν στα θεραπευτικά τους προγράμματα είναι πολύ σημαντικές. Ωστόσο, μόνο όταν ένα παιδί μπορεί να χρησιμοποιήσει τις νέες δεξιότητες στο σπίτι ή κατά τη διάρκεια όλης της ημέρας μπορούμε να είμαστε όλοι σίγουροι ότι τις  έχει κατακτήσει. Σ΄ αυτό το θεραπευτικό πρόγραμμα διδάσκουμε την επικοινωνία σε όλη τη διάρκεια της ημέρας καταρτίζοντας ημερήσια προγράμματα επικοινωνίας και σχεδιάζοντας «ρουτίνες» που θα βοηθήσουν το παιδί να επικοινωνεί συνεχώς.

Διαχείριση συμπεριφοράς

Πολύ συχνά τα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές εκδηλώνουν «δύσκολες» και ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Μ’ αυτό το θεραπευτικό πρόγραμμα ενισχύουμε τις θετικές συμπεριφορές, τροποποιούμε συμπεριφορές με διαφορική ενίσχυση άλλων συμπεριφορών, προκαλούμε λειτουργικά ισοδύναμες εναλλακτικές συμπεριφορές με τελικό στόχο τη μείωση ή την εξάλειψη της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς.