Πως μπορούν οι γονείς να παρακολουθήσουν την πορεία ανάπτυξης του λόγου και της ομιλίας των παιδιών τους………..
Η ανάπτυξη και η οργάνωση του λόγου και της ομιλίας αποτελεί μια πολύπλοκη διαδικασία, η οποία συντελείται στα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου.
Οι γονείς πρέπει να ζητήσουν τη συμβολή του λογοθεραπευτή, αν το παιδί τους:
1-2 ετών
- Δεν καταλαβαίνει φράσεις, όπως: «δώσε μου το», «σήκωσέ το».
- Δε δείχνει ενδιαφέρον για επικοινωνία, δε χρησιμοποιεί κινήσεις του σώματός του ή φθόγγους για να επικοινωνήσει και δε δείχνει με το δάχτυλο.
- Δεν προσπαθεί να μιμηθεί ή να πει λέξεις.
- Χρησιμοποιεί λιγότερες από 10 λέξεις.
2-3 ετών
- Δεν καταλαβαίνει φράσεις, όπως: «πήγαινε φέρε το παλτό σου».
- Δεν έχει λεξιλόγιο που αποτελείται από 50 λέξεις.
- Δε χρησιμοποιεί απλές φράσεις βάζοντας δύο λέξεις μαζί: «μπαμπά έλα», «μαμά κάτω».
- Λέει ακριβώς τα λόγια που ακούει από τους μεγάλους (χωρίς να δημιουργεί κάτι δικό του).
- Δε χρησιμοποιεί σύμφωνα όπως «π», «μπ», «τ», «ντ», «μ», «ν».
3-4 ετών
- Λέει μόνο 1 ή 2 λέξεις τη φορά.
- Δε μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που αναφέρονται στα «τι;», «ποιος;».
- Η ομιλία του είναι ακατάληπτη / δυσνόητη.
- Δεν αρχίζει συζητήσεις.
- Επαναλαμβάνει ό,τι λένε οι άλλοι.
- Τραυλίζει.
4-5 ετών
- Μιλάει χρησιμοποιώντας μόνο 2 ή 3 λέξεις κάθε φορά.
- Δε μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις όπως: «τι;», «πού;», «γιατί;».
- Οι λέξεις του ή οι φράσεις του είναι μπερδεμένες και ακατάληπτες.
- Δεν αντιδρά σε απλές φράσεις όπως: ‘Πήγαινε στην κουζίνα και φέρε μου ένα κουτάλι.
- Δεν μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που βασίζονται σε μία ιστορία 2-3 σειρών.
- Τραυλίζει.
5-6 ετών
- Μιλάει χρησιμοποιώντας μόνο 3 ή 4 λέξεις κάθε φορά.
- Δε μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν το ‘χτες και το ‘αύριο.
- Η ομιλία δεν είναι καθαρή.
- Μιλάει αρκετά αλλά αυτά που λέει δεν είναι σχετικά με την περίσταση.
- Δεν κάθεται να ακούσει μια σύντομη ιστορία 4-5 προτάσεων.
- Τραυλίζει.
ΣΤΑΔΙΑ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
- 20 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ: Χαμογελάει με κραυγές.
- 28 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ: Λέει ‘μπα, ‘ντα, ‘λα κλπ.
- 6 ΜΗΝΩΝ: Μιμείται την ομιλία των ενηλίκων, λέει φωνήματα που λειτουργούν σαν προσωπικό λεξιλόγιο (ηχολαλία).
- 8 ΜΗΝΩΝ: Λέει σύνθετες συλλαβές ‘ντα-ντα, ‘μπαμπά, ενώ αντιδρά στο «όχι».
- 40-48 ΕΒΔΟΜΑΔΩΝ: Κατανοεί ως 15 λέξεις, απαντά μονολεκτικά ή δείχνοντας σε απλές ερωτήσεις, όπως: «πού είναι το ποτήρι;». Δείχνει ενδιαφέρον σε εικόνες βιβλίου.
- 1 ΕΤΟΥΣ: Προφέρει 3-4 λέξεις με κάποια σημασία. Λέει «μαμά», «μπαμπά».
- 18 ΜΗΝΩΝ: Ονομάζεται περίοδος ερωτήσεων και είναι καθοριστική για τη διάγνωση καθυστέρησης της ομιλίας. Ξεκινά ο τηλεγραφικός λόγος. Σχηματισμός προτάσεων με ρήμα, επίθετο, ουσιαστικό.
- 2 ΕΤΩΝ:
- ΑΝΤΙΛΗΨΗ: Καλή κατανόηση, εκτέλεση απλών εντολών.
- ΠΑΙΧΝΙΔΙ: Αρχίζει από 18 μηνών. 2-3 ετών αύξηση φαντασίας, πιο σύνθετο παιχνίδι.
- ΛΟΓΟΣ: 3 λέξεις έως ενός έτους, στη συνέχεια ξεκινά τη δική του παιδική γλώσσα. 21-24 μηνών κάνει προτάσεις 2-3 λέξεων. Ως τα 3 έχει πλούσιο λεξιλόγιο, μιλά συνεχώς.
- 3 ΕΤΩΝ: Γνωρίζει τραγούδια, μετρά ως το10, κάνει συνέχεια ερωτήσεις, ανάπτυξη στη γραμματική, δομή, σύνταξη, μορφολογία. Κατανοεί ιστορίες. Προφέρει 300 λέξεις.
- 4 ΕΤΩΝ: Ξεκάθαρη άρθρωση, σωστές γραμματικές δομές.
- 5-6 ΕΤΩΝ: Εμπλουτισμός λεξιλογίου με 50 λέξεις/μήνα.
- 6 ΕΤΩΝ: Μ.Ο λέξεων που χρησιμοποιεί 2500-3000.
Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, η διάγνωση και παρακολούθηση τυχόν προβλημάτων, να γίνει όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα για τη σωστή γλωσσική εξέλιξη του παιδιού.